Çocuk kitapları yazarı Alp Gökalp, Can Çocuk Yayınları Telif Eserleri Editörü Mehmet Erkurt ve Çizer Duygu Topçu ile sohbetimizde, doğayı konu edinen çocuk kitaplarında botaniğin ele alınışını konuşuyoruz.
Çocuk kitaplarında bitkilerin gerçekçi betimlenmesi neden önemlidir? Çocuk kitaplarında doğayı, ağaçları hem çocuksu bir tarzla ve renkle, hem de daha gerçekçi bir yaklaşımla çizmek, doğayla bağ kurmasını kolaylaştırmaz mı?
Mehmet Erkurt "Şunu gördüm ki ebeveyn ile birlikte üzerine konuşulacak bir konu olduğunda, düşünülmesi gerektiğinde aslında bağ kurulabiliyor. Bitkinin karakteristik özelliklerini çalışınca ve o gerçeklikle yer verince bir konu çıkıyor ortaya. ... Çocuk kitaplarında genelde, insan dışında bir canlı çizmesi söz konusu olduğunda -belki de fabl geleneğinden- hayvanların daha çok öne çıktığını görüyoruz. Belki de konuşturması daha kolay olduğundan. İnsanla göz teması kuran bir canlı olması. Hayvanlara ayrılan yer, genelde bitkilere ayrılmıyor. Bitkilerin konuşturulması da onun doğasından kopuk. Bunun nedenleri üzerine çok şey düşünülebilir ama temel ayrım sanırım kültürle ilgili. Avrupa menşeli Pagan kültüründe çiçeklerin ecza yönü çok kuvvetli. Doğayla güçlü bağları olan Pagan kültür, rönesans ve hümanizmle birlikte ve insanın doğaya dönüşünü düşünürsek, bu şifacılık geleneğinden gelen gerçek bir kültür. Böyle imgelerle dolu Avrupa edebiyatı. Çocukların hayata dair merak duymasına izin verirsek, doğayla daha farklı bir ilişki kurup anlamaya başlayacaklardır mutlaka."
Alp Gökalp "Anneanemim Güzel Çiçekleri kitabında bir araştırma yapmak gerekiyordu. Hikayede adı geçen iki kelebeğin örneğin, gerçekten bizde olup olmadıklarını, hangi sıcaklık ortamında yaşayabileceklerini araştırdım. Çocuk bunu alıp daha ileriye taşıyacağı için orada bir hata yapmamam gerekiyordu. Anneannemin Güzel Çiçekleri yazmaya başladıkça kendi kendine şekillenen bir kitap oldu. Son zamanlarda eşimin de botanik çizim dersini almaya başlayan eşim sayesinde biraz bu dünyayla da yaklaşınca, çocuklar için didaktik olmayan bir hikayeleştirme yöntemi olarak kullanabileceğimi düşündüm."
Duygu Topçu "Botanik çizimine yeni yeni bir ilgi duymaya başlamış biri olarak, Anneanemin Güzel Çiçekleri kitabını resimlerken de birçok şey öğrenme fırsatım oldu. Bitkileri tanımaya, gözlemlemeye başladıkça, tohumunu rengine kadar insan bitkilerin birçok yönünün de farkına varıyor."
Söyleşinin tamamını kayıttan dinleyebilirsiniz.
https://twitter.com/botanitopya
https://www.instagram.com/botanitopya/?hl=tr
